NGẤU

Bạn nhắc tôi, hôm nay là ngày tết Đoan Ngọ. Ngày giết sâu bọ đấy, nhớ không?
Uh, tôi chợt ngẩn ra, đã bao lâu nay mình quên mất có một ngày như thế. 

"Giết" một cái gì đó, dù là những con sâu, con bọ, những xấu xa độc hại, có phải đã được đưa thành một nét văn hóa? Có dân tộc nào, "Giết" được tôn vinh như một văn hóa truyền thống được bảo tồn qua hàng trăm năm như ngày "Giết sâu bọ" của chúng ta?

Mẹ bảo, tết Đoan ngọ có nguồn gốc từ Trung Hoa, nhưng sang đến Việt Nam thì đã biến hóa đi nhiều, và khác nhau ở mỗi vùng miền. Riêng mẹ, thế nào ngày này cũng phải có mẻ rượu nếp do mẹ tự làm. Như một nghi thức của ngày hội "Giết" tháng 5.


Cái thứ rượu cẩm này được làm bằng gạo nếp lức, chỉ xát qua trấu, còn nguyên cám bao quanh hạt gạo. Gạo ấy nấu lên thành xôi vẫn còn cứng lắm, nhưng để ủ men làm rượu thì lại khác. Khi đã ngấu men rồi, hạt xôi mềm đi, giòn giòn, ong óng suôn suôn trông như cái trứng kiến. Rượu mà lại thơm dịu thơm dàng quyến rũ, rất lành chứ không gắt xộc vào mũi như rượu sắn pha thuốc sâu để nhanh phê chóng bốc dành cho bơm nhậu. 

Rượu nếp cứ lử đử mà say lúc nào không biết. Tôi đã từng say như thế một ngày Đoan ngọ xa lắc xa lơ năm nào. Buổi trưa tháng 5 nắng chết cây héo lá, mẹ hốt hoảng thấy con gái nằm thiếp đi vì "giết" quá nhiều rượu nếp. Tôi khoái cái thứ ngòn ngọt thơm thơm ấy đến nỗi, chén đầy một bát lúc đói. Và chẳng biết có con sâu nào bị ngắc ngoải hay không, tôi đã biết thế nào là "Tự mình giết mình" bởi cái thứ chất độc bọc đường chín ngấu ấy.

Một cái chết lâm sàng rất đích đáng nếu được thảnh thơi mà chết. Thảnh thản chết. Và đáng kể nhất là, chẳng biết vì sao ta chết!

Rượu nếp ở quê nhà làm đơn giản lắm, vì nhiệt độ, nhất là mùa hè, chả cần ủ cũng lên men rất nhanh. Còn ở bên này, phải đến mấy lần hỏng, tôi mới rút được kinh nghiệm. Khi cái thứ nước sanh sánh màu hổ phách tiết ra từ những hạt gạo, dậy mùi thơm của rượu, tôi nhớ đến nao lòng cơn say đầu đời, và niềm hạnh phúc được mẹ vỗ về nựng nịu. Có lẽ đó là cơn say hạnh phúc nhất trong đời tôi. Say đến ngất ngây trong vòng tay mẹ. Được say như thế thêm một lần, cũng là mơ ước của một người lâu lắm chẳng còn biết thế nào là say.

Thế mà bao năm đã trôi qua, bao cái tết Đoan ngọ tôi chẳng chém, chẳng giết bất kỳ một cái gì. Cũng chẳng có cơn say nào tĩ tã. Cuộc đời cứ bàng bạc trôi trong cái gọi là bình yên lăn tăn không gợn sóng. Khi sống trong bão tố, người ta khát khao yên bình. Khi quá yên bình, người thèm cả một cơn sóng xô. Như sáng nay, nghe bạn nói, tự nhiên tôi thèm một cơn say. Say bí tỷ để quên đi là mình đang rất tỉnh.

Mà phải là say rượu. Say "Giết" bằng men ngấu. Cho triệt hết giống sâu bọ, côn trùng để mùa màng sẽ trổ bông. Cho sạch đi những mầm mống oán hờn hiểm độc, ta tẩy rửa những hồ nghi bằng men say. Cho lành lại vết thương, cho hồi sinh tuôn chảy trong lành. Cho một cánh đồng trổ đầy tin yêu. 

Tôi thích uống vang nhà bạn. Ăn cơm nhà mình. Và Cocktail nhất định phải đi Bar. Một khung cảnh nên thơ, lãng mạn là nơi thích hợp để những ly gin-tonic lên ngôi hay campari-oranger cho nhau mơ màng. 
Nhưng rượu nếp, phải chọn một ngày có nắng. Men sẽ nồng, rượu sẽ ngấu. 
Sẽ canh đến chừng, trông đến độ, chờ đến cữ. Rượu đấy. Say đấy...

Một lần tẩy rửa cho sạch bụi trần.
Không phải lãng quên trong men say. Mà để tìm về, trở lại. 

Khi ta chưa hề biết vùi say.

Thymmianka 
13/Juni/2013